7 Ekim 2014 Salı
SADULLAH PAŞA (1838-1891)
- Sadullah Paşa, Tanzimat döneminin yenilik fikirlerine açık Batının müspet bilimlerine inanmış bir devlet adamıdır.
- Edebiyatla da yakından ilgilenmiş olmakla birlikte yazdıklarının pek çoğu ele geçmemiştir. Onun yazdıkları içinde en dikkate değer olanı “On Dokuzuncu Asır” manzumesidir.
- Orta Çağ zihniyeti ve inanışları ile Yeni Çağ’ın gelişmelerinin karşılaştırıldığı bu manzumede şair, insan aklının kudreti üzerinde durmakta, Batının müspet bilimlerde kaydettiği gelişme karşısında doğu dünyasının durumunu etraflıca gözler önüne sermektedir. Sosyal hayatta hürriyet, eşitlik, kanun hâkimiyeti ve insan haklarının gözetilmesi, bilimsel gelişmeye ve ilerlemeye yol açmıştır. Bu itibarla Türk toplumunun da bu gelişme ve değişmeye ayak uydurması gerekir. Bunlar Paşa’nın manzume boyunca yaptığı değerlendirmelerdir.
- Sadullah Paşa’nın batıdan çeviriler de yaptığı bilinmektedir. Bunların içinde Fransız şairi Lamartine’den yaptığı “Göl” çevirisi en tanınmış olanıdır. Ayrıca “Berlin Mektupları”, “Charlottenbourg Sarayı”, “Paris Ekspozisyonu”, “Cevdet Paşa’ya Mektub” bilinen yazılarıdır.
